Gevallen in het Verzet.
Leeftijd: 20.
Geboortedatum: 04 augustus 1924.
Geboorteplaats: Den Haag.
Adres: Koningin Sophiestraat 9 te Den Haag (Bezuidenhout).
Beroep: Landarbeider.
Verzetsonderdeel:
Functie:
Schuilnaam:
Datum en locatie van arrestatie: 21 juli 1944, tijdens een razzia/controle in de trein wegens het in bezit hebben van illegale documentatie.
Gevangenennummer: 56363.
Datum en locatie overlijden: 02 januari 1945, SS-concentratiekamp Neuengamme (DEU).
Wijze van overlijden: Johannes (Jan) Gerhardus Antonius Petrus Commandeur voelde zich aangetrokken tot het kloosterleven. De paters vonden dat hij nog wat levenservaring zou opdoen alvorens hij tot de orde zou toetreden. Een der paters vroeg aan een veehouder op Dorregeest of Jan daar een poosje mocht verblijven. Na een klein jaar verlangde Jan zijn broer en zusje terug te zien. Hij nam afscheid van zijn pleegouders, doch is nooit bij zijn familie aangekomen. Onderzoek wees uit dat Jan onderweg is gecontroleerd en gefouilleerd, waarbij enkele illegale krantjes tevoorschijn kwamen. Jan werd aan de Sicherheitsdienst overgedragen. Via concentratiekamp Amersfoort ging Jan richting Hamburg met als eindbestemming Neuengamme. In Hamburg zou Jan gedood zijn door een bombardement.
De documenten van ITS Bad Arolsen (International Trancing Service) geven een andere verklaring:
Door de BdS Den Haag (de Befehlshaber der Sicherheitspolizei und des SD) werd hij gearresteerd met als reden “Politisch IV 1B”, dat duidt op illegale activiteiten wat overeenkomt met de gevonden illegale krantjes. Op 21-07-1944 werd hij in het PDA Amersfoort geregistreerd onder nummer 3184. En op 11-10-1944 werd hij gedeporteerd naar het Concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg waar hij op 14-10-1944 geregistreerd werd onder nummer 56363.
Volgens de Sterbeurkunde is hij op 02-01-1945 om 00:40uur op het adres Hausdeich 60 Neuengamme overleden aan Enterocolitis, dat is een infectieziekte. Zoals bekend is de opgenomen doodsoorzaak meestal een ziekte maar zijn de meeste dwangarbeiders omgekomen door de vreselijk slechte omstandigheden in de kampen.
Locatie laatste rustplaats: Onbekend. Zou gecremeerd zijn.
Overig: Ongehuwd. Zoon van Nicolaas Commandeur en Johanna Euphenia Deterik. Hij had 4 zussen en 2 broers.
Onderscheidingen
Niet traceerbaar. Op zoek naar nabestaanden, gaarne contact.
Monument
- Den Haag, ‘Oorlogsmonument Bezuidenhout’.
- Uitgeest, ‘Plaquette in het Gemeentehuis’.
Bronnen
- Haags Gemeentearchief.
- Nationaal Archief.
- Oorlogsgravenstichting.
- In het boek “Uitgeest 1940 – 1945 het had wél gevolgen” Uitgeest, oktober 1985, van Co van Tongeren jr. (blz. 109 en 110).