Gevallen voor het Vaderland. ‘Den Vaderlant Ghetrouwe Blijf Ick Tot In Den Doot’.
Leeftijd: 21.
Geboortedatum: 11 augustus 1918.
Geboorteplaats: Tegel (NOI).
Adres: Frankenslag 138 te Den Haag.
Beroep: zonder beroep.
Ingelijfd bij: 2 Regiment Luchtdoelartillerie.
Onderdeel: Depotcompagnie Artillerie Meet Dienst (AMD).
Rang: Gewoon dienstplichtig korporaal.
Datum en locatie van sneuvelen: 10 mei 1940, Laan van Nieuw Oost-Indië (omgeving treinviaduct).
Wijze van sneuvelen: Het vermoeden bestaat dat korporaal Jaap Hardeman, nabij het treinviaduct van de Laan van Nieuw Oost-Indië gewond is geraakt (door een schotwond) bij de beschieting van zijn voertuig. Hij is aan zijn bekomen krijgsverwondingen, op dezelfde dag in het gemeenteziekenhuis te Den Haag, overleden. De tante van kpl Hardeman vertelde dat hij een rijbewijs had hetgeen zeer uitzonderlijk was in die tijd.
Op aandringen van zijn commandant was hij met een collega in de auto van Wassenaar op weg naar Rotterdam, toen ze ’s ochtends om zeven uur in Den Haag op de Laan van Nieuw Oost Indië bij restaurant Het Spinnewiel, tot stoppen werden gedwongen. Zijn collega werd uit de auto gesleurd en van een meter afstand doodgeschoten. Kpl Hardeman werd gedwongen als gids te dienen voor de ingestapte parachutisten.
De Leeuw vermeld als locatie van sneuvelen bij kpl Bartels het spoorwegviaduct Benoordenhoutseweg-Rijksstraatweg maar vermeld ook dat daar geen Duitse parachutisten zijn gemeld. Het archief van de oorlogsgravenstichting vermeld als locatie het spoorwegviaduct bij de Laan van Nieuw Oost-Indië. Daar is WEL een gevecht met Duitse parachutisten bekend. Op de gesneuveldenkaarten van Bartels staat dat hij werkte bij Zeevenhoven & Co. N.V. te Rotterdam. Kapitein Zeevenhoven (ook van de artillerie) was onderweg naar Rotterdam vanuit Wassenaar. Vermoedelijk samen met kpl Hardeman die een rijbewijs bezat. Zij kwamen praktisch langs de woning van kpl Bartels (van Imhoffstraat 3). Kpl Hardeman en kpl Bartels waren beiden van de AMD. Kapitein Zeevenhoven en korporaal Hardeman zijn aangehouden en uit het voertuig gesleurd. Het vermoeden bestaat dat korporaal Jaap Hardeman, nabij het treinviaduct van de Laan van Nieuw Oost-Indië gewond is geraakt (door een schotwond) bij de beschieting van zijn voertuig. Hij is aan zijn bekomen krijgsverwondingen, op dezelfde dag in het gemeenteziekenhuis te Den Haag, overleden.
Noot van de samensteller: het is dus niet bekend wat er dus daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Is Kpl Hardeman nu wel of niet gewond geraakt bij de beschieting bij het treinviaduct? Is hij meegenomen en nadat hij is doodgeschoten in Zoeterwoude begraven? De samensteller gaat ervan uit dat kpl Bartels deel uitmaakte van de ploeg van kapitein Zeevenhoven en dat zij alledrie bij het treinviaduct Laan van Nieuw Oost-Indië zijn gesneuveld:
- Kapitein Zeevenhoven, Cornelis Hubertus.
- Korporaal Bartels, Willem Hubert Michiel.
- Korporaal Hardeman, Jaap.
Waarschijnlijk is bij deze beschieting ook kapitein Zeevenhooven gesneuveld.
Locatie laatste rustplaats: Begraafplaats Dorpskerk Zoeterwoude.
Overig: Zoon van Willem Frederik Karel Hardeman en Grietje Hendrika van Schuppen.
Onderscheiding
- Het ‘OORLOGSHERINNERINGSKRUIS MET DE GESP NEDERLAND MEI 1940’, postuum toegekend.
Monument
- Den Haag, ‘Oorlogsmonument Bezuidenhout’.
- Den Haag, ‘Erelijst van Gevallenen 1940-1945’.
- ’t Harde, ‘Artillerie-monument’.
- Den Haag, ‘Herdenkingsmonument (glas-lood-raam), Vrijzinnig Christelijk Lyceum’.
Bronnen
- Ministerie van Defensie.
- Nationaal Archief.
- Oorlogsgravenstichting.
- Open Archieven.
- Nederlandse gesneuvelden in de meidagen 1940, J.W. de Leeuw (ASPEKT). Müller, E. (2016).
- Gedenkboek van het verzet der Delftsche studenten en docenten gedurende de jaren 1940-1945.