Gevallen in het Verzet. Opdat wij niet vergeten.
Leeftijd: 48.
Geboortedatum: 02 maart 1897.
Geboorteplaats: Rotterdam.
Adres: Theresiastraat 35b te Den Haag (Bezuidenhout).
Beroep: Winkelier in biscuit en koek.
Onderdeel: Verzet.
Gevangenennummer:
- Natzweiler-Struthof: 11743 4383.
- Dachau: 102377.
Datum en locatie van overlijden: 26 april 1945, Außenlager van het concentratiekamp KL. Mauthausen, kdo. Ebensee (AUT).
Wijze van overlijden: hongerdood.
- Gearresteerd wegens staatsgevaarlijk: 28 januari 1942 te Den Haag.
- Nacht und Nebel-gevangene.
- Oranjehotel: van 27 januari t/m 23 december 1942.
- Kamp Amersfoort: 23 december 1942 t/m 16 januari 1943.
- Kamp Vught: 16 januari 1943 t/m 26 juni 1943.
- Dachau: tot 6 september 1944.
- Mauthausen-Ebensee: 14 september 1944 t/m 26 april 1945.
- Niet wetende dat zijn 15 jarige zoon Willem was omgekomen bij het Bezuidenhout bombardement van 3 maart 1945 is Jacob overleden.
Locatie laatste rustplaats: Onbekend.
Men heeft een vermoeden van de begraafplaats waar hij zou kunnen liggen maar DNA-onderzoek is nooit gedaan.
Overige gegevens: Gehuwd met Maria Schouten. Vader van Willem, Neeltje en Hans Jacob. Zoon van Willem Barzilay en Everdina Buitenhuis.
Onderscheiding
- Verzetsherdenkingskruis (VHK).
Monument
Op 2 maart 1897 wordt in Rotterdam geboren, Jacob Barzilay. Hij trouwt op 13 oktober 1926 in Rotterdam met Maria Schouten. In 1927 komt hij als koopman in groente samen met Maria wonen in Den Haag. Ze stichten een gezin, krijgen drie kinderen en gaan uiteindelijk wonen in de Theresiastraat 35 B.
Jacob zit in het verzet en op 27 januari 1942 wordt hij in Den Haag gearresteerd. Op 3/4 februari is hij overgedragen aan de SD en zo komt hij in het Oranjehotel. Hij verblijft tot 23 december 1942 in het Oranjehotel en komt die dag binnen in Kamp PDL. Amersfoort. Zijn verblijf daar is voor korte duur want kamp Amersfoort moet dicht. Zodoende wordt hij op 16 januari 1943 gedeporteerd naar het concentratiekamp KL. Herzogenbusch – Vught. Als Schutzhäftling moet hij waarschijnlijk meewerken om het kamp af te bouwen.
In die periode stelt ‘Chef des Oberkommando der Wehrmacht’ veldmaarschalk Wilhelm Keitel in opdracht van Adolf Hitler een nieuwe strafklasse in Nacht und Nebel. Hinke Piersma beschreef het als “Doodstraf op termijn”. Voor Jacob heeft dit dramatische gevolgen, zijn strafklasse van Schützhäftling wordt gewijzigd in de speciale strafklasse “Nacht und Nebel (NN) Häftling” een classificering tijdens de Tweede Wereldoorlog om verzetsmensen spoorloos te laten verdwijnen. De familie zou nooit van het overlijden op de hoogte mogen worden gesteld.
Voor de mannen werden er twee Nacht und Nebel-kamp aangewezen, het concentratiekamp Groß-Rosen (huidige Polen) en Natzweiler-Struthof (Frankrijk, Elzas). De locatie was door Albert Speer gekozen wegens het ter plaatse voorkomen van graniet dat nodig was voor de bouw van de nieuwe hoofdstad Germania.
Jacob wordt op 10 juli 1943 van Amersfoort gedeporteerd naar Natzweiler-Struthof. Je waardigheid werd hier volledig ontnomen. De SS-ers maakte bij aankomst duidelijk dat je binnen komt door de poort maar het kamp door de schoorsteen zal verlaten . Dood door arbeid, marteling, fusilleren, verhanging of medische experimenten is bijna dagelijkse kost. Het crematorium zorgde voor de definitieve verdwijning.
In 1943 werden ruim honderd joodse gevangenen uit Auschwitz naar Natzweiler overgebracht, waar een Duitse hoogleraar aan de Universiteit van Straatsburg medische experimenten op hen zou uitvoeren. Ze werden onderworpen aan tests met hormoonpreparaten of medicijnen tegen tyfus en andere ziekten. De meeste gevangenen zijn aan de gevolgen van de experimenten bezweken.
Voor het einde van de oorlog stierven 22.000 mensen in Natzweiler-Struthof en haar buitenkampen. Na D-day naderen de geallieerde en in september 1944 werd het kamp door de SS geëvacueerd. Jacob wordt op 6 september 1944 met een verschrikkelijk transport gedeporteerd naar het concentratiekamp KL. Dachau.
Hierna volgen;
• Außenlager van KL. Dachau, kdo. Allach
• Concentratiekamp KL. Mauthausen
• Außenlager van KL. Mauthausen, kdo. Melk (AL. Quarz)
Jacob wordt op 15 april 1945 voor het laatst gezien onderweg van kdo. Melk naar het Außenlager van het concentratiekamp KL. Mauthausen, kdo. Ebensee.
Jacob is naar alle waarschijnlijkheid gestorven/vermoord onderweg naar kdo. Ebensee. Op 30 juni 1950 wordt Jacob juridisch doodverklaard door het Ministerie van Justitie en is nog steeds vermist in Oostenrijk.
Jacob heeft nooit geweten dat zijn 15-jarige zoon Willem op 3 maart 1945 om 12:30 uur is gestorven aan zijn verwondingen van het Bezuidenhout bombardement in Den Haag.
Bronnen
- Nationaal Archief.
- Haags Gemeentearchief.
- Ministerie van Defensie.
- St. WO2 Sporen.
- Verzetsmuseum
- Oorlogsbronnen 1
- Oorlogsbronnen 2