Gevallen in het Verzet. Opdat wij niet vergeten.
Leeftijd: 32.
Geboortedatum: 06 april 1912.
Geboorteplaats: Delft.
Adres: Van de Wateringelaan 280 te Voorburg.
Beroep: Ambtenaar. Was oorspronkelijk bouwkundige/architect van beroep, maar trad in mei 1942 in dienst bij het Gewestelijk Arbeidsbureau in Den Haag.
Onderdeel:
- Verzet-Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS).
- Verzet-Vrije Groepen: Verzetsgroep Gewestelijk Arbeidsbureau.
Functie: Compagniescommandant.
Rang: Onbekend.
Datum en locatie van arrestatie: Van Duvenvoordelaan 82 te Voorburg.
Datum en locatie van sneuvelen: 08 maart 1945, 1300u, Eerste twee percelen van de Bezuidenhoutsweg gezoen vanaf de hoek komende uit de 1e Van den Boschstraat, Den Haag (Bezuidenhout).
Wijze van sneuvelen: Eerst aangeschoten en later geëxecuteerd tijdens/na zijn ontsnapping. Doodsoorzaak: 2 schoten in de buik (rechts 10 cm van elkaar, 5 cm vanuit de lies) en 1 schot in de borst (12 cm van de linkerzijde hartstreek en 20 cm beneden het sleutelbeen).
Dhr. Godwaldt was al gauw betrokken bij het illegale werk om het uitzenden van arbeidskrachten naar Duitsland zoveel mogelijk te hinderen. Later deed hij ook werk voor de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers. (LO) Toen hij op 8 maart 1945 een illegale vergadering in de Van Duivenvoordelaan 82 te Voorburg wilde bezoeken (in het bezit van een vals persoonsbewijs), werden hij en enkele kameraden door de Landwacht gearresteerd. Daarna zouden ze naar de Frederikkazerne gebracht worden op de hoek van de 1e van den Boschstraat en de Bezuidenhoutseweg onstond er een woordenwisseling tussen enkele voorbijgangers en de Landwachters waarbij een Landwachter een moment omkeek. Gotwaldt zag zijn kans en besprong de Landwachter en pakte met zijn linkerhand zijn rechterhand en met zijn rechterhand gaf hij de man een stomp in het gezicht. Een tweede verzetsman stompte de Landwachter ook in zijn gezicht toen deze laatste zijn pistool wilde trekken. Deze viel op de grond en Godwaldt zat bovenop hem. De andere gearresteerden waren inmiddels gevlucht. De tweede Landwachter kwam al schietende teruggerend en de verzetsman die de stomp gaf rende ook weg. Op dat moment werd Gotwaldt door de man op de grond in zijn borst geschoten. Ook Godwaldt rende weg richting de Bezuidenhoutseweg. Hij werd door de landwachters in een portiek gevonden in de omgeving van de 1e Van den Boschstraat. Godwaldt besprong weer een Landwachter, er ontstond een worsteling en kwam gehurkt op de vloer van een huis terecht. Daarop schoot de Landwachter hem nog twee keer in de buik. Godwaldt werd achter in de tuin voorover gevallen op een puinhoop levenloos aangetroffen. Het lichaam is later geïdentificeerd door zijn broer.
KRUIS VAN VERDIENSTE: “Heeft zich in verband met vijandelijke actie door moedig en beleidvol optreden onderscheiden en daarmede het belang van het Koninkrijk gediend als ambtenaar van het Gewestelijk Arbeidsbureau in ‘s-Gravenhage waar hij in de gelegenheid was vele honderden mensen uit de Arbeidseinsatz te houden. Begin maart 1945 werd hij voor de vierde maal in de bezettingsjaren gearresteerd. Bij het vervoer van een aantal leden van zijn ploeg over het Bezuidenhout wist hij gebruik te maken van een incident waardoor één der bewakers tijdelijk bezig werd gehouden en sprong hij de andere bewaker op zijn nek. De overige leden van de ploeg ontkwamen en hij trachtte hen te volgen, doch werd in een portiek gevonden en neergeschoten (K.B. no. 17 van 20 januari 1953, 2002).
- 1e arrestatie: begin bezetting, wegens agressief optreden tegen een Duitse militair (gevangen gezeten n het Oranjehotel).
- 2e arrestatie: 05 mei 1944, wegens illegaal werk (vervalsen handtekeningen ) op het Gewestelijk Arbeidsbureau. Na 10 dagen vrij door omkoping. Op staande voet ontslagen op 06 mei 1944 en dus zonder inkomsten.
- 3e arrestatie werd hem noodlottig (zie hierboven).
Zijn verzetswerk bestond uit: het ontrekken van arbeidskrachten aan de Arbeidsinzet, het vervalsen van keuringsbewijzen, vertsrekken van distributiebescheiden, vervalsen en distribueren van persoonsbewijzen, het stelen, namaken en beheren van stempels, hulp aan onderduikers en Joden, distributie van wapens (o.a. 3 mitrailleurs die op zijn werk werden bewaard) en tenslotte samenwerking met een KP waarbij een brug in de omgeving van Rotterdam werd opgeblazen.
Locatie laatste rustplaats: Sinds 15 maart 1945, R.K. Sint Barbara te Den Haag, vak/rij/nummer: A97.
Overige: In 1987 is in de wijk Kom Loosduinen een straat naar hem vernoemd: Marius Godwaldtstraat. Gehuwd met Elizabeth Wilhelmina Schmitz in 1943. Zoon van Adam Adrianus van Godwaldt en Johanna Maria Doorn.
Monumenten
- Den Haag, ‘Oorlogsmonument Bezuidenhout’.
- Leidschendam, ‘Monument voor vrede en vrijheid’.
- Erelijst 1940-1945.
Onderscheiding
Bronnen
- Müller, E. (2016). 1941-2016, Het Kruis van Verdienste. Voor moedig en beleidvol optreden. Ridderkerk, Nederland: Studiekring Ridderorden en Onderscheidingen.
- Ministerie van Defensie.
- Nationaal Archief.
- Oorlogsgravenstichting.
- Haags Gemeentearchief.
- Open archieven.
- “Ons Den Haag”, april 1988