Bescherming werd niet geboden.
Leeftijd: 28.
Geboortedatum: 17 februari 1917.
Geboorteplaats: Den Haag.
Adres: Van de Veldestraat 92 te Den Haag.
Beroep: Betonwerker.
Datum en locatie sneuvelen: 08 maart 1945, 06:00u, Fusilladeplaats Vlakte van Waalsdorp te Den Haag.
Wijze van sneuvelen: Op 3 maart 1945 door de Nederlandse Politie opgepakt op aangeven van een burger voor mogelijke plundering in het Bezuidenhoutkwartier na het Engelse vergissingbombardement aldaar. Het verhaal in de familie gaat dat hij daar naartoe was gegaan om te proberen zijn salaris te innen. Hij zat met meerdere gearresteerden in bewaring aan het Lyceumplein in afwachting van onderzoek of er strafbare feiten waren gepleegd. In de nacht van 6 op 7 maart 1945 werd echter bij Woeste Hoeve bij Apeldoorn door het verzet een aanslag gepleegd waarbij onopzettelijk SS’er Rauter verwond werd. Als vergelding voor deze aanslag heeft de Duitse bezetter door heel Nederland 263 mensen geëxecuteerd. In Den Haag heeft SS’er Munt op 7 maart 1945 hiervoor 36 mensen opgeëist van de Nederlandse Politie en overgebracht naar het Oranjehotel in Scheveningen. Ze hebben daar twee uur op de gang moeten staan. En zijn midden in de nacht van hun bed gelicht voor een verhoor van een à twee minuten per persoon in het Duits met dezelfde SS’er. Op 8 maart 1945 om 6 uur ’s ochtends zijn elf van hen opeens meegenomen en samen met 27 verzetsstrijders naar de Waalsdorpervlakte gebracht. Van 7 tot 11 uur in de ochtend is deze groep, sommigen geblinddoekt anderen niet, per viertallen daar gefusilleerd. Andries de Jonge was één van hen. Op een officieel document is te lezen dat hij op 8 maart naar huis zou zijn gestuurd. Als de onbedoelde aanslag op Rauter er niet tussen was gekomen was hij dus als onschuldig, vrij man die dag weer naar huis teruggekeerd.
Op 15 oktober 2008 heeft Minister van Justitie Hirsch Ballin Andries de Jonge en de tien onschuldige mede burgerlotgenoten gerehabiliteerd omdat zij in onderzoeken na de oorlog onterecht als plunderaars te boek waren gesteld. De zoon van Andries, Andries de Jonge jr., heeft dit door jarenlang onderzoek mogelijk gemaakt.
Locatie laatste rustplaats: Nationaal ereveld Loenen te Loenen, vak/rij/nummer C139. Op 16 juni 1945 uit een massagraf op de Waalsdorpervlake opgegraven en herbegraven op de Algemene begraafplaats aan de Kerkhoflaan in Den Haag. Zijn vrouw heeft hem kunnen identificeren door zijn kunstgebit, kledingstukken, (manchet)knopen en een reversspeld met een foto van Fietje, zijn overleden 4 jarige dochtertje. Op 20 maart 1959 te Loenen wederom herbegraven.
Overig: Gehuwd met Geertruida Antonisse. Zoon van Marinus de Jonge en Johanna Jacoba Maria Catharina Blokdijk. Andries de Jonge was de veertiende van totaal zestien kinderen. Misschien was het groeiende aantal kinderen er wel de oorzaak van, dat het gezin in totaal in zestien verschillende huizen woonde. Maar er gaan ook verhalen dat om leegstand te voorkomen verhuurders nieuwe vloerbedekking of behang aanbrachten om zo huurders aan te trekken. In ieder geval heeft Andries in de Tuinderslaan en Westerstraat gewoond waar zijn opa en oma ook inwoonden. Toen hij negen jaar oud was verhuisde het gezin naar de Boecopstraat. De buurt was in die tijd een rommelig geheel met krappe hofjeswoningen van huisjesmelkers, loodsen en de gemeentelijke vuilstort. Bij warmere dagen was de stank in de omgeving nauwelijks te verdragen. De vader van Andries was in 1896 vanuit Zeeland naar Den Haag gekomen om vrijwillig bij het Grenadiers en Jagers Garderegiment in dienst te gaan. Na oneervol ontslag door een voorval in 1899 werd hij schillenboer met een grote wijk in Den Haag. Aannemelijk is dat Andries nu en dan met zijn vader mee ging om schillen te verzamelen. Waar en hoe lang hij op school heeft gezeten is onbekend. Wel dat hij van beroep huisschilder werd. Andries was geliefd bij de meisjes. Hij was een vrolijke en charmante jonge man met blauwe ogen en blonde lokken. Op 11 september 1935 trouwde hij dan ook in Den Haag en kreeg 5 kinderen. Het gezin woonde in een bovenwoning aan de Van de Veldestraat. De eerste dochter werd geboren begin 1936 en overleed datzelfde jaar, 9 maanden oud. Zijn tweede dochter werd in 1937 geboren en geniet anno 2024 nog van het leven. De derde dochter werd in 1939 geboren en overleed op 4 jarige leeftijd eind 1943 aan de kroep (difterie). In 1941 kwam een vierde dochter in het gezin. Zij overleed in hetzelfde jaar, 10 maanden oud. Tenslotte kreeg hij eind 1942 nog een zoon die 80 jaar is geworden. De oorlog was een moeilijke tijd voor het gezin. Naast het verlies van de 3 kinderen overleden in mei 1942 zowel de vader van Andries als zijn schoonvader, 1 dag na elkaar. In augustus 1942 werd hij ook nog eens opgepakt en naar Oekraïne en Duitsland gestuurd om daar onder andere als betonwerker dwangarbeid te verrichten. In zijn paspoort is hiervan een stempel van station Bentheim te zien. Door de Arbeidseinsatz heeft hij de geboorte van zijn zoon niet mee kunnen maken. En mogelijk ook het sterven van zijn 4 jarige dochtertje niet. Eind 1943, begin 1944 ging ’s nachts opeens de deurbel. Zijn dochtertje van 6 jaar, Willy, keek uit het raam en zag pappa staan. Hij was uit Oekraïne gevlucht en had lopend zijn weg terug gevonden. Het is onbekend wanneer dit precies geweest is. Wel is er een Bewijs van Toekenning voor de Invaliditeitswet. Door het betonwerk had hij namelijk rugklachten gekregen. Deze kaart met ingang 18 november 1943 is uitgegeven op 1 februari 1944 in Den Haag en door Andries zelf ondertekend. Toen was hij dus in ieder geval weer thuis bij zijn gezin. Gelukkig zijn er ook wat verhalen van de oorlogstijd met fijnere momenten. Zo ging hij samen met zijn vrouw naar de film, waarschijnlijk Die golden Stadt met muziek van Smetana: Die Moldou. En danste hij in de woonkamer met zijn dochtertje op de muziek Lou met de geit van Lou Bandy. Het gezin kon nog ongeveer een krap jaar bij elkaar blijven. In de Hongerwinter van 1944 -1945 ging zijn vrouw met de twee kinderen lopend naar Drenthe om daar aan eten te komen.
Onderscheidingen
Monumenten
- Den Haag, ‘Oorlogsmonument Bezuidenhout’.
- Loenen, ‘Nationaal Ereveld Loenen’.
Bronnen
- Gemeentearchief Den Haag.
- Nationaal Archief.
- Oorlogsgravenstichting.
- Onderzoek & Archief Andries de Jonge j.r., Officiële Archieven en verhalen uit de familie.